Trong thế giới kinh doanh hiện đại, văn hóa doanh nghiệp được xem là yếu tố quyết định đến sự thành công bền vững của một tổ chức. Nó không chỉ phản ánh cách mà tổ chức vận hành, mà còn định hình hành vi, thái độ của nhân viên, từ đó ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc và sự gắn kết nội bộ. Việc phát triển kỹ năng không chỉ là nâng cao năng lực cá nhân mà còn là cách để thay đổi cách suy nghĩ, hành vi của nhân viên, từ đó góp phần vào việc thay đổi văn hóa chung của tổ chức. Bài viết dưới đây, hãy cùng MGE tìm hiểu cách tiếp cận thông qua phát triển kỹ năng có thể giúp thay đổi văn hóa của doanh nghiệp một cách hiệu quả và bền vững.
1. Lợi ích của việc cải thiện văn hóa doanh nghiệp
Thay đổi văn hóa tổ chức không chỉ mang lại lợi ích ngắn hạn mà còn tạo ra những giá trị dài hạn cho tổ chức. Những lợi ích này có thể thấy rõ ràng qua việc tạo ra môi trường làm việc an toàn, cởi mở và tăng cường hiệu suất làm việc của nhân viên.
1.1 Tạo môi trường an toàn và chia sẻ thông tin
Một trong những lợi ích lớn nhất của việc thay đổi văn hóa doanh nghiệp là tạo ra một môi trường làm việc an toàn, nơi mà nhân viên cảm thấy tự do và được khuyến khích để chia sẻ quan điểm, ý tưởng của mình. Môi trường làm việc như vậy không chỉ giúp phát huy tối đa tiềm năng sáng tạo của nhân viên mà còn thúc đẩy sự đổi mới và cải tiến liên tục trong tổ chức. Khi nhân viên cảm thấy an toàn để bày tỏ ý kiến, họ sẽ không ngần ngại đóng góp ý tưởng mới, điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt hiện nay.
Sự an toàn trong giao tiếp và chia sẻ thông tin cũng là yếu tố giúp giảm bớt xung đột, cải thiện mối quan hệ giữa các cá nhân và giữa các bộ phận trong doanh nghiệp. Nhờ đó, mọi người có thể làm việc cùng nhau một cách hiệu quả hơn, tạo nên một nền văn hóa hợp tác mạnh mẽ. Để tạo ra một môi trường an toàn như vậy, các doanh nghiệp cần chú trọng vào việc phát triển các kỹ năng mềm cho nhân viên, chẳng hạn như kỹ năng lắng nghe, kỹ năng đồng cảm, và kỹ năng giao tiếp. Đây là những kỹ năng giúp nhân viên hiểu và đặt mình vào vị trí của người khác, từ đó tạo ra sự thông cảm và hiểu biết lẫn nhau, giúp môi trường làm việc trở nên thoải mái và hiệu quả hơn.
>>> Xem thêm: Bí quyết giúp giao tiếp nội bộ hiệu quả trong doanh nghiệp
1.2 Tăng cường hiệu suất và sự gắn kết trong văn hóa doanh nghiệp
Sự gắn kết trong tổ chức không chỉ là kết quả của các chính sách mà còn là hệ quả của việc đầu tư vào phát triển kỹ năng của nhân viên. Khi được trang bị đầy đủ kỹ năng, nhân viên sẽ tự tin hơn, hợp tác hiệu quả hơn, và đóng góp tích cực vào thành công chung của tổ chức. Đồng thời, một môi trường làm việc nơi mọi người cảm thấy được hỗ trợ và tôn trọng sẽ tạo ra một văn hóa doanh nghiệp mạnh mẽ, giúp tổ chức thích nghi tốt hơn với những thay đổi của thị trường.
- Vai trò của leader: Nhấn mạnh vai trò của leader trong việc tạo ra một môi trường làm việc gắn kết.
- Lợi ích của sự gắn kết: Đề cập đến những lợi ích cụ thể mà sự gắn kết mang lại cho cả doanh nghiệp và nhân viên.
- Các yếu tố ảnh hưởng đến sự gắn kết: Ngoài kỹ năng và môi trường làm việc, bạn có thể đề cập đến các yếu tố khác như văn hóa công ty, giá trị cốt lõi, và chính sách đãi ngộ.
2. Phương pháp tiếp cận kỹ năng để thay đổi văn hóa
Không giống với các phương pháp thay đổi văn hóa thông thường, phương pháp tiếp cận kỹ năng tập trung vào việc phát triển những kỹ năng cụ thể cho nhân viên. Đây là cách tiếp cận đã được chứng minh là hiệu quả trong việc thay đổi hành vi và tư duy của nhân viên, từ đó dẫn đến sự thay đổi văn hóa toàn diện trong tổ chức.
2.1 Áp dụng mô hình 3 cấp độ văn hóa của Edgar Schein
Mô hình 3 cấp độ văn hóa của Edgar Schein là một trong những khung lý thuyết quan trọng nhất trong việc hiểu và thay đổi văn hóa tổ chức. Theo mô hình này, văn hóa tổ chức được hình thành từ ba cấp độ: hiện tượng bề mặt (Artifacts), các giá trị được tuyên bố (Espoused Values), và các giả định căn bản (Basic Assumptions). Để thay đổi văn hóa một cách bền vững, doanh nghiệp cần tập trung vào việc thay đổi những giả định căn bản – những niềm tin và suy nghĩ tiềm thức điều khiển hành vi của nhân viên. Giả định căn bản chính là những điều mà nhân viên tin tưởng mà không cần suy nghĩ, chẳng hạn như cách họ phản ứng trước một tình huống hay cách họ nhìn nhận về vai trò của mình trong tổ chức. Những giả định này thường được hình thành từ kinh nghiệm và môi trường làm việc, và chúng có ảnh hưởng lớn đến hành vi và thái độ của nhân viên. Do đó, để thay đổi văn hóa doanh nghiệp, cần phải thay đổi những giả định căn bản này.
Phát triển kỹ năng chính là cách để từ từ thay đổi những giả định này, bằng cách cung cấp cho nhân viên những công cụ và phương pháp mới để họ có thể nhìn nhận và xử lý các tình huống công việc một cách khác biệt. Khi nhân viên thấy rằng những kỹ năng mới mang lại hiệu quả, họ sẽ dần dần thay đổi cách suy nghĩ và hành vi của mình, từ đó góp phần vào việc thay đổi văn hóa chung của tổ chức. Việc áp dụng mô hình của Edgar Schein vào quá trình phát triển kỹ năng không chỉ giúp thay đổi văn hóa tổ chức một cách có hệ thống mà còn tạo ra những thay đổi bền vững. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể xây dựng một nền văn hóa vững chắc, nơi mà các giá trị và hành vi mới được duy trì và phát triển lâu dài.
>>> Xem thêm: Các mô hình văn hóa doanh nghiệp phổ biến hiện nay
2.2 Tránh bẫy năng lực thông qua phản hồi nhanh
Một trong những thách thức lớn nhất trong việc thay đổi văn hóa là hiện tượng “bẫy năng lực”. Đây là tình huống khi một tổ chức đã đầu tư rất nhiều nguồn lực vào việc triển khai các phương pháp mới nhưng không thấy kết quả ngay lập tức, dẫn đến việc nhân viên mất kiên nhẫn và quay trở lại với những phương pháp cũ. Điều này không chỉ làm mất thời gian và nguồn lực mà còn tạo ra sự hoài nghi và chán nản trong tổ chức.
Để tránh rơi vào bẫy năng lực, doanh nghiệp cần phải đảm bảo rằng quá trình thay đổi được hỗ trợ bởi các chu trình phản hồi nhanh chóng và hiệu quả. Điều này có nghĩa là doanh nghiệp cần tạo ra các cơ hội để nhân viên áp dụng ngay những kỹ năng mới vào công việc, và từ đó có thể nhận thấy kết quả tích cực trong thời gian ngắn. Khi nhân viên thấy được rằng những kỹ năng mới thực sự mang lại hiệu quả, họ sẽ có động lực để tiếp tục học hỏi và áp dụng những kỹ năng này.
Chu trình phản hồi nhanh không chỉ giúp duy trì động lực cho nhân viên mà còn giúp nhanh chóng điều chỉnh và cải tiến phương pháp thay đổi văn hóa doanh nghiệp của mình. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh kinh doanh hiện nay, khi mà sự thay đổi diễn ra liên tục và các doanh nghiệp cần phải thích nghi nhanh chóng để duy trì sự cạnh tranh. Bằng cách cung cấp phản hồi kịp thời và rõ ràng, doanh nghiệp có thể giúp nhân viên cảm thấy tự tin hơn trong việc áp dụng các kỹ năng mới, từ đó thúc đẩy quá trình thay đổi văn hóa diễn ra một cách hiệu quả hơn.
3. Thực hiện thay đổi văn hóa dựa trên kỹ năng tại SEB
Tập đoàn Dịch vụ Tài chính SEB đã thành công trong việc thay đổi văn hóa doanh nghiệp thông qua phương pháp tiếp cận kỹ năng. Đây là một minh chứng rõ ràng về hiệu quả của phương pháp này, khi được áp dụng một cách bài bản và có chiến lược.
3.1 Quy trình thay đổi văn hóa tại SEB
SEB đã bắt đầu quá trình thay đổi văn hóa của mình bằng cách tập trung vào việc phát triển kỹ năng mềm cho một nhóm nhỏ các nhà lãnh đạo trong tổ chức. Nhóm này được lựa chọn cẩn thận, bao gồm những cá nhân có khả năng ảnh hưởng và lan tỏa những thay đổi đến các bộ phận khác trong doanh nghiệp. Trong quá trình hướng dẫn, nhóm này được hướng dẫn về các kỹ năng như lắng nghe, thấu hiểu và đồng cảm – những kỹ năng quan trọng trong việc xây dựng một môi trường làm việc an toàn và cởi mở. Tuy nhiên, thay vì chỉ dừng lại ở việc học lý thuyết, SEB đã khuyến khích các nhà lãnh đạo này áp dụng ngay những kỹ năng mới vào công việc hàng ngày của họ.
Điều này giúp họ nhanh chóng nhận thấy hiệu quả của các kỹ năng mới, đồng thời tạo ra những thay đổi tích cực trong tổ chức. Một trong những điểm quan trọng trong quy trình thay đổi văn hóa tại SEB là việc tổ chức các buổi hội thảo và cuộc họp đội nhóm một cách thường xuyên. Những cuộc họp này không chỉ là cơ hội để nhân viên chia sẻ kinh nghiệm và ý kiến của mình, mà còn là nơi để họ thực hành và áp dụng các kỹ năng mới vào các tình huống thực tế. Việc này giúp tạo ra một môi trường học tập liên tục, nơi mà mọi người đều có cơ hội để cải thiện và phát triển kỹ năng của mình.
SEB cũng chú trọng đến việc tạo ra các cơ hội để nhân viên thử nghiệm và trải nghiệm những kỹ năng mới trong các dự án thực tế. Điều này giúp họ có thể áp dụng những gì đã học vào công việc thực tế, từ đó thấy được hiệu quả của các kỹ năng mới một cách rõ ràng và trực quan hơn. Kết quả là, những thay đổi văn hóa tại SEB không chỉ diễn ra một cách tự nhiên mà còn được duy trì và phát triển bền vững theo thời gian.
>>> Xem thêm: 4 rào cản lớn nhất khi thay đổi văn hóa doanh nghiệp
3.2 Kết quả đạt được từ việc áp dụng kỹ năng mới
Kết quả mà SEB đạt được từ việc áp dụng phương pháp tiếp cận kỹ năng đã vượt xa mong đợi ban đầu. Nhờ việc tập trung vào phát triển kỹ năng mềm, SEB đã tạo ra những thay đổi tích cực trong văn hóa doanh nghiệp, không chỉ ở cấp độ cá nhân mà còn ở cấp độ toàn tổ chức. Nhân viên tại SEB đã có những tiến bộ rõ rệt trong việc ra quyết định, giải quyết vấn đề và hợp tác với nhau. Các kỹ năng mềm như lắng nghe và đồng cảm đã giúp họ hiểu rõ hơn về quan điểm của đồng nghiệp, từ đó đưa ra những quyết định chính xác và hiệu quả hơn. Điều này không chỉ giúp nâng cao hiệu suất làm việc mà còn tạo ra một môi trường làm việc thân thiện, cởi mở, nơi mà mọi người đều cảm thấy mình được lắng nghe và tôn trọng.
Những thay đổi văn hóa tại SEB còn mang lại những kết quả kinh doanh ấn tượng. Tỷ lệ thu hút khách hàng tăng lên, thị phần được mở rộng, và các dự án kinh doanh được thực hiện nhanh chóng và hiệu quả hơn. Nhân viên không chỉ hài lòng với công việc của mình mà còn tự hào về những gì họ đã đóng góp cho sự phát triển của tổ chức. Một trong những yếu tố quan trọng giúp SEB đạt được những kết quả này là sự cam kết và sự tham gia tích cực của các nhà lãnh đạo. Họ không chỉ là những người dẫn dắt quá trình thay đổi mà còn là những người tạo ra môi trường thuận lợi để nhân viên có thể phát triển kỹ năng và áp dụng chúng vào công việc. Sự ủng hộ từ phía lãnh đạo đã giúp tạo ra niềm tin và động lực cho nhân viên, từ đó thúc đẩy quá trình thay đổi văn hóa diễn ra một cách suôn sẻ và hiệu quả.
Để thực hiện thành công quá trình đổi mới đột phá trong việc phát triển kỹ năng, doanh nghiệp cần có một nền tảng công nghệ mạnh mẽ để hỗ trợ việc chia sẻ thông tin, kết nối nhân viên và quản lý kiến thức. Hệ thống cổng thông tin nội bộ MGE là một giải pháp hoàn hảo cho vấn đề này. MGE cung cấp một môi trường làm việc trực tuyến, nơi mọi người có thể dễ dàng chia sẻ ý tưởng, kết nối với các chuyên gia và tìm kiếm thông tin cần thiết. Bằng cách tạo ra một cộng đồng học tập và làm việc năng động, giúp tổ chức xây dựng văn hóa doanh nghiệp bền vững và đạt được những thành công vượt trội hơn.
>>> Xem thêm: Hệ thống LMS: Hiện đại hoá quy trình đào tạo doanh nghiệp trong thời kỳ 4.0
Lời kết
Thay đổi văn hóa doanh nghiệp thông qua phát triển kỹ năng là một quá trình đòi hỏi sự kiên nhẫn và sự đầu tư đúng mức. Tuy nhiên, nếu được thực hiện bài bản và có chiến lược, phương pháp này sẽ mang lại những thay đổi tích cực và bền vững cho tổ chức. Doanh nghiệp cần tập trung vào việc phát triển những kỹ năng mềm, đảm bảo rằng nhân viên nhận thấy kết quả ngay từ những bước đầu tiên, từ đó tạo đà cho sự chuyển đổi văn hóa toàn diện. Với sự cam kết từ lãnh đạo và sự tham gia tích cực của nhân viên, doanh nghiệp sẽ có thể xây dựng một nền văn hóa vững mạnh, nơi mà mọi người cùng hướng tới một mục tiêu chung và cùng nhau phát triển.
>>> Xem thêm: Đánh giá hiệu suất làm việc của nhân viên với phương pháp đánh giá ngang hàng