Trong quá trình phát triển của bất kỳ doanh nghiệp nào, nhân sự luôn là yếu tố quyết định thành bại. Tuy nhiên, một chiến lược lựa chọn mô hình quản lý nhân sự cần phải thay đổi linh hoạt, phù hợp với từng giai đoạn phát triển. Mỗi giai đoạn, từ khởi nghiệp đến mở rộng quy mô, đòi hỏi một cách tiếp cận khác nhau. Nếu không điều chỉnh kịp thời, doanh nghiệp có thể gặp khó khăn trong quản lý và phát triển bền vững. Trong bài viết này, MGE sẽ cùng bạn tìm hiểu về các phương pháp quản lý nhân sự nổi bật, như 5Ps của Schuler, Thuyết Z của William Ouchi, và McKinsey 7S. Đây là những công cụ quản lý giúp doanh nghiệp tối ưu hóa nguồn lực và duy trì sự phát triển qua từng giai đoạn.
1. Giai đoạn khởi nghiệp (1-50 nhân viên): Linh hoạt và sáng tạo
Ở giai đoạn khởi nghiệp, doanh nghiệp thường hoạt động trong môi trường đầy năng động, sáng tạo, nhưng lại thiếu sự ổn định về quy trình và tài chính. Với quy mô nhỏ (từ 1 đến 50 nhân viên), doanh nghiệp cần một đội ngũ nhân sự đa năng, dám nghĩ, dám làm và chấp nhận rủi ro. Điều này đòi hỏi mô hình quản lý nhân sự phải đủ linh hoạt để không chỉ hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua các thử thách ban đầu mà còn khuyến khích sự đổi mới liên tục.
Mô hình quản lý nhân sự phù hợp: Mô hình 5Ps của Schuler
Mô hình 5Ps của Randall Schuler là lựa chọn lý tưởng cho doanh nghiệp trong giai đoạn khởi nghiệp, bởi nó tập trung vào việc liên kết chặt chẽ giữa chiến lược kinh doanh và chiến lược nhân sự, đồng thời đảm bảo tính linh hoạt trong quản lý.
Mô hình 5Ps bao gồm:
- Philosophy (Triết lý): Thiết lập triết lý nhân sự dựa trên sự sáng tạo và thử nghiệm, khuyến khích nhân viên phát triển ý tưởng mới mà không sợ thất bại.
- Policies (Chính sách): Xây dựng các chính sách đơn giản, dễ thay đổi, phù hợp với môi trường kinh doanh nhanh và đòi hỏi tính linh hoạt cao.
- Programs (Chương trình): Tạo các chương trình phát triển nhân sự linh hoạt, cho phép nhân viên thử sức ở nhiều vai trò khác nhau.
- Practices (Thực hành): Khuyến khích thực hành quản lý nhân sự không quá cứng nhắc, ưu tiên kết quả hơn quy trình.
- Processes (Quy trình): Giữ cho quy trình quản lý nhân sự đơn giản, tập trung vào việc tăng cường hiệu suất mà không làm phức tạp hóa các thủ tục.
Áp dụng mô hình 5Ps trong quản lý nhân sự khởi nghiệp:
Trong giai đoạn khởi nghiệp, doanh nghiệp cần đảm bảo rằng mọi nhân viên đều có không gian để phát huy tối đa sự sáng tạo và năng lực cá nhân. Để áp dụng thành công mô hình quản lý nhân sự 5Ps, bạn cần:
- Tập trung vào triết lý đổi mới: Khuyến khích nhân viên đóng góp ý tưởng và thử nghiệm các phương pháp làm việc mới.
- Đơn giản hóa quy trình nhân sự: Tránh các quy tắc quá cứng nhắc, để nhân viên không cảm thấy bị giới hạn trong cách họ tiếp cận công việc.
- Chú trọng vào kết quả công việc: Đánh giá nhân sự dựa trên thành tích thực tế thay vì cách làm việc, cho phép họ thoải mái thể hiện sáng tạo.
Giai đoạn này nên tuyển ai? Doanh nghiệp khởi nghiệp cần những người sáng tạo, đam mê thử thách, sẵn sàng đối mặt với sự không chắc chắn. Những nhân viên này sẽ là động lực chính thúc đẩy sự đổi mới. Họ có khả năng tư duy vượt khuôn khổ và thường không bị giới hạn bởi các quy tắc truyền thống.
Khởi nghiệp là không ngại thử nghiệm và sẵn sàng thay đổi, trong đó nhân sự là động lực chính thúc đẩy sự đổi mới này
2. Giai đoạn tăng trưởng (50-150 nhân viên): Củng cố và chuyên nghiệp hóa
Giai đoạn tăng trưởng là lúc doanh nghiệp đã bắt đầu có doanh thu ổn định hoặc hoàn tất các vòng gọi vốn. Quy mô nhân sự mở rộng lên từ 50 đến 150 người, đòi hỏi một cấu trúc mô hình quản lý nhân sự bài bản và chuyên nghiệp hơn. Đây cũng là giai đoạn mà sự sáng tạo cần được tổ chức lại thành các quy trình cụ thể để đảm bảo tính bền vững trong vận hành và phát triển dài hạn.
Mô hình quản lý nhân sự phù hợp: Thuyết Z của William Ouchi
Thuyết Z của William Ouchi được phát triển dựa trên văn hóa quản lý của Nhật Bản, là một trong những mô hình quản lý nhân sự phù hợp nhất cho giai đoạn tăng trưởng. Thuyết Z nhấn mạnh vào sự tin tưởng, gắn kết lâu dài giữa nhân viên và doanh nghiệp, đồng thời tập trung vào sự hợp tác và phát triển toàn diện.
Điểm nổi bật của thuyết Z bao gồm:
- Sự gắn kết lâu dài: Xây dựng mối quan hệ dài hạn giữa doanh nghiệp và nhân viên, tạo điều kiện cho sự ổn định và phát triển bền vững.
- Đánh giá dựa trên nhóm: Khuyến khích tinh thần làm việc nhóm, hợp tác giữa các nhân viên để đạt được mục tiêu chung.
- Phát triển toàn diện: Đảm bảo rằng nhân viên không chỉ phát triển về kỹ năng chuyên môn mà còn về văn hóa và giá trị cá nhân.
Áp dụng thuyết Z trong quản lý nhân sự giai đoạn tăng trưởng:
Để thuyết Z phát huy tối đa hiệu quả trong giai đoạn tăng trưởng, doanh nghiệp cần:
- Xây dựng văn hóa làm việc bền vững: Tạo ra môi trường làm việc ổn định, khuyến khích sự trung thành và cam kết dài hạn của nhân viên.
- Khuyến khích làm việc nhóm: Đảm bảo rằng các dự án được thực hiện dựa trên sự hợp tác của cả nhóm thay vì dựa vào cá nhân.
- Tăng cường đào tạo và phát triển nhân viên: Đầu tư vào các chương trình đào tạo giúp nhân viên phát triển toàn diện về kỹ năng và giá trị.
Giai đoạn này nên tuyển ai? Trong giai đoạn tăng trưởng, doanh nghiệp cần những nhân viên có khả năng thực thi tốt, người có thể biến ý tưởng thành hành động cụ thể. Họ là những cá nhân chăm chỉ, có tổ chức và có khả năng kết hợp với nhóm sáng tạo để xây dựng các quy trình và hệ thống cần thiết.
Tăng trưởng không chỉ là mở rộng quy mô, mà còn là tối ưu hóa quy trình và xây dựng đội ngũ nhân sự vững mạnh
>>> Xem thêm: 5 lợi ích nổi bật khi áp dụng LMS vào đào tạo nội bộ doanh nghiệp
3. Giai đoạn trưởng thành (150-500 nhân viên): Tinh gọn và tối ưu hóa
Ở giai đoạn trưởng thành, với quy mô từ 150-500 nhân viên, doanh nghiệp cần tập trung tối ưu hóa mọi hoạt động để đảm bảo hiệu quả tối đa. Sự mở rộng quy mô cũng khiến việc quản lý trở nên phức tạp hơn, đòi hỏi quy trình quản lý chặt chẽ và sự phối hợp tốt giữa các bộ phận.
Mô hình quản lý phù hợp: Quản lý nguồn nhân lực chiến lược (SHRM)
SHRM (Strategic Human Resource Management) là mô hình quản lý nhân sự chiến lược, tập trung vào việc liên kết chặt chẽ giữa chiến lược kinh doanh và chiến lược quản lý nhân sự. Mô hình này phù hợp cho giai đoạn trưởng thành vì nó giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hiệu suất và chuẩn bị cho các thách thức dài hạn.
Các yếu tố chính của SHRM:
- Liên kết chiến lược: Đảm bảo rằng mọi chính sách và hoạt động nhân sự đều phù hợp với chiến lược kinh doanh dài hạn.
- Tối ưu hóa quy trình: Sử dụng công nghệ và dữ liệu để tối ưu hóa các quy trình quản lý nhân sự.
- Phát triển nhân sự: Đầu tư vào đào tạo và phát triển nhân viên để nâng cao năng lực và sự phù hợp với các chiến lược phát triển tương lai.
Áp dụng SHRM trong quản lý nhân sự giai đoạn trưởng thành:
Để mô hình quản lý nhân sự SHRM hoạt động hiệu quả, doanh nghiệp cần:
- Liên kết chặt chẽ giữa quản lý nhân sự và mục tiêu kinh doanh: Đảm bảo rằng mọi quyết định nhân sự đều hỗ trợ chiến lược kinh doanh dài hạn.
- Sử dụng dữ liệu để quản lý nhân sự: Phân tích dữ liệu về hiệu suất, thái độ và kết quả làm việc của nhân viên để tối ưu hóa quá trình ra quyết định.
- Đầu tư vào phát triển nhân sự: Tập trung vào đào tạo và phát triển năng lực cho đội ngũ, chuẩn bị cho các mục tiêu chiến lược trong tương lai.
Giai đoạn này nên tuyển ai? Doanh nghiệp cần tuyển những nhân viên có khả năng phân tích và tối ưu hóa quy trình. Những người này sẽ giúp doanh nghiệp tìm ra các giải pháp để cải thiện quy trình làm việc, giảm thiểu lãng phí và tăng hiệu quả hoạt động.
Khi doanh nghiệp mở rộng, sự tinh gọn và tối ưu hóa chính là chìa khóa giữ vững hiệu quả
>>> Xem thêm: 10 cách để quản lý nhân sự hiệu quả trong doanh nghiệp hiện đại
4. Mô hình quản lý nhân sự cho doanh nghiệp lớn (trên 500 nhân viên)
Khi doanh nghiệp vượt qua ngưỡng 500 nhân viên, quy trình quản lý trở nên phức tạp và đòi hỏi sự tự động hóa cao. Doanh nghiệp cần một hệ thống mô hình quản lý nhân sự toàn diện, tập trung vào tối ưu hóa quy trình và duy trì văn hóa doanh nghiệp mạnh mẽ.
Mô hình quản lý phù hợp: McKinsey 7S
Mô hình McKinsey 7S là một trong những mô hình quản lý nhân sự toàn diện nhất, phù hợp với doanh nghiệp có quy mô lớn. Mô hình này tập trung vào 7 yếu tố quan trọng để đảm bảo sự phát triển hài hòa của tổ chức: Strategy (Chiến lược), Structure (Cấu trúc), Systems (Hệ thống), Shared Values (Giá trị chung), Style (Phong cách quản lý), Staff (Nhân sự), và Skills (Kỹ năng).
Áp dụng McKinsey 7S trong quản lý doanh nghiệp lớn:
- Xây dựng chiến lược quản lý rõ ràng: Liên kết mọi yếu tố từ nhân sự đến quy trình với chiến lược kinh doanh dài hạn.
- Tự động hóa hệ thống: Sử dụng công nghệ để quản lý nhân sự một cách hiệu quả, giảm bớt thủ tục hành chính và tăng cường khả năng điều hành.
- Xây dựng và duy trì giá trị chung: Phát triển và duy trì một văn hóa doanh nghiệp mạnh mẽ, thống nhất trong toàn bộ tổ chức.
Giai đoạn này nên tuyển ai? Trong doanh nghiệp có quy mô 500 nhân sự, một quản lý không thể quán xuyến mọi công việc, vì vậy việc tuyển dụng thêm nhiều chuyên già ở nhiều lĩnh vực là cần thiết. Những chuyên gia này không chỉ là giám đốc điều hành mà còn là những người có kiến thức chuyên sâu và kinh nghiệm trong từng lĩnh vực cụ thể, ví dụ như các chuyên gia công nghệ có khả năng đưa tự động hóa vào quy trình làm việc, chuyên gia truyền thông để giúp xây dựng câu chuyện thương hiệu nổi bật trên thị trường dựng uy tín cho doanh nghiệp,…
Quy mô càng lớn, quản lý càng phải tinh vi và tự động hóa càng quan trọng
>>> Xem thêm: Top 5 mô hình quản lý nhân sự hiệu quả nhất dành cho doanh nghiệp
Hãy để MGE hỗ trợ bạn trên hành trình này
Trong quá trình phát triển của doanh nghiệp, việc quản trị nhân sự hiệu quả là yếu tố then chốt để tối ưu hóa nguồn lực và định hình văn hóa tổ chức. Hệ thống MGE được thiết kế nhằm hỗ trợ doanh nghiệp quản lý nhân sự một cách toàn diện, từ việc kết nối mọi thành viên, truyền thông minh bạch đến xây dựng văn hóa học tập và chia sẻ kiến thức. Điều này đặc biệt quan trọng khi doanh nghiệp mở rộng quy mô và bước vào các giai đoạn phát triển khác nhau. Với MGE, doanh nghiệp không chỉ cải thiện khả năng quản lý mà còn duy trì sự gắn kết trong tổ chức, thúc đẩy hiệu quả hoạt động và hướng tới sự phát triển bền vững.
MGE – Hệ thống mạng xã hội nội bộ chuyên đào tạo cho doanh nghiệp
>>> Xem thêm: Giải pháp đào tạo nội bộ dành cho mọi doanh nghiệp
Kết luận
Chọn đúng phương pháp quản lý nhân sự theo từng giai đoạn phát triển không chỉ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa nguồn lực mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững. Từ sự linh hoạt và sáng tạo trong giai đoạn khởi nghiệp, đến tinh gọn và tối ưu hóa trong giai đoạn trưởng thành, mỗi mô hình như 5Ps, Thuyết Z, SHRM, và McKinsey 7S đều mang lại những lợi ích riêng cho từng giai đoạn phát triển. MGE sẽ đồng hành cùng doanh nghiệp của bạn trong việc xây dựng và phát triển chiến lược lựa chọn mô hình quản lý nhân sự toàn diện, giúp tối ưu hóa nguồn lực và đảm bảo sự phát triển bền vững.
Hãy liên hệ ngay MGE để được đồng hành và hỗ trợ bạn xây dựng mô hình quản lý nhân sự hiệu quả, giúp doanh nghiệp duy trì sự phát triển bền vững!
