Văn hóa doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng hành vi nhân viên và góp phần tạo nên môi trường làm việc hiệu quả. Một văn hóa mạnh mẽ giúp thúc đẩy sự hài lòng và thành công của tổ chức, là nền tảng cho các quyết định quản lý. Để duy trì một văn hóa vững chắc, cần xác định các giá trị cụ thể, thực tế và áp dụng vào các tình huống hàng ngày, mang lại sự nhất quán trong hoạt động và chiến lược kinh doanh. Hãy cùng MGE tìm hiểu và các nguyên tắc cơ bản để xây dựng nền văn hóa vững mạnh.
1. Xây dựng văn hóa dựa trên tình huống thực tế
Một trong những sai lầm phổ biến mà nhiều doanh nghiệp Việt Nam gặp phải là xây dựng văn hóa dựa trên những giá trị quá trừu tượng như “trách nhiệm”, “chính trực” hay “hợp tác”. Dù những giá trị này quan trọng, chúng thường không đủ cụ thể để hướng dẫn hành vi của nhân viên trong các tình huống thực tế. Để văn hóa thực sự có thể dẫn dắt, cần đặt ra những tình huống khó xử mà nhân viên thường gặp và giải quyết chúng theo các giá trị của doanh nghiệp.
Những yếu tố giúp cải thiện quy trình xây dựng văn hóa doanh nghiệp
1.1. Cách Vinamilk xây dựng văn hóa của doanh nghiệp
Tại Vinamilk – một trong những công ty hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực sữa, ban lãnh đạo đã xây dựng một văn hóa doanh nghiệp dựa trên tinh thần “trách nhiệm và minh bạch”. Một tình huống điển hình là khi có sự thay đổi trong chính sách quản lý chất lượng sữa, ban lãnh đạo có nên thông báo trước cho nhân viên sản xuất hay đợi đến khi chính sách hoàn thiện? Ở Vinamilk, văn hóa minh bạch khuyến khích lãnh đạo chia sẻ ngay cả những thông tin chưa chính thức để xây dựng niềm tin và thúc đẩy tinh thần hợp tác trong toàn công ty.
1.2. Cách Viettel xây dựng văn hóa doanh nghiệp
Tại Viettel – một tập đoàn viễn thông lớn, họ coi trọng tính “sáng tạo và đổi mới”. Nhân viên Viettel được khuyến khích đưa ra ý tưởng mới và thử nghiệm dù ý tưởng đó có thể chưa hoàn thiện. Điều này phản ánh cách Viettel giải quyết tình huống khó xử giữa sự an toàn và sự đổi mới: văn hóa doanh nghiệp thúc đẩy sáng tạo, chấp nhận rủi ro để phát triển.
>>> Các mô hình văn hóa trong doanh nghiệp phổ biến nhất hiện nay
2. Chuyển từ trừu tượng sang hành động
Rất nhiều doanh nghiệp tại Việt Nam đưa ra những nguyên tắc văn hóa mang tính trừu tượng nhưng không đủ khả năng ứng dụng vào thực tế. Những từ như “tận tâm” hay “chuyên nghiệp” nghe thì đẹp nhưng lại mơ hồ và không giúp nhân viên đưa ra quyết định rõ ràng khi gặp tình huống cụ thể.
Chuyển đổi nguyên tắc văn hóa trừu tượng sang những nguyên tắc mới hiệu quả hơn trong doanh nghiệp
Một ví dụ cụ thể có thể thấy ở Tập đoàn FPT. Trong quá trình phát triển, FPT đã biến những nguyên tắc trừu tượng thành các hành động cụ thể bằng cách đặt ra các tình huống khó xử hàng ngày và giải quyết chúng dựa trên các giá trị cốt lõi của doanh nghiệp. Chẳng hạn, giá trị “sáng tạo” của FPT không chỉ đơn thuần là một khẩu hiệu, mà còn được cụ thể hóa qua các chính sách khuyến khích nhân viên thử nghiệm các giải pháp mới, bất kể rủi ro. Khi một dự án phần mềm gặp sự cố, nhân viên không bị trách phạt mà được khuyến khích phân tích lỗi và đưa ra các phương án cải tiến.
Tại Thế Giới Di Động, giá trị “khách hàng là trọng tâm” cũng được thể hiện rõ qua hành động hàng ngày của nhân viên. Tình huống điển hình là khi một khách hàng không hài lòng về sản phẩm, nhân viên được đào tạo để lắng nghe và giải quyết một cách nhanh chóng, ngay cả khi phải đổi trả sản phẩm mà không cần điều kiện. Điều này biến giá trị trừu tượng thành hành động cụ thể, rõ ràng trong văn hóa phục vụ khách hàng của công ty.
3. Xây dựng văn hóa mạnh qua những câu chuyện thực tế
Một văn hóa doanh nghiệp mạnh không chỉ nằm ở những tuyên ngôn hùng hồn mà còn phải dễ dàng ghi nhớ và áp dụng. Những hình ảnh sống động hoặc ngôn ngữ ấn tượng sẽ giúp nhân viên dễ dàng liên kết và nhớ tới các giá trị cốt lõi của doanh nghiệp.
3.1 Câu chuyện từ VNG Corporation
Chẳng hạn, ở VNG Corporation – một trong những công ty công nghệ lớn tại Việt Nam, văn hóa “chấp nhận thất bại” được minh họa bằng câu chuyện của một dự án game từng thất bại lớn nhưng đã giúp công ty học hỏi và phát triển các sản phẩm thành công hơn sau đó. Thay vì đơn thuần nói “chúng tôi học hỏi từ thất bại”, VNG kể lại những câu chuyện thực tế của các dự án thất bại nhưng mang lại bài học quý giá. Điều này giúp nhân viên không chỉ ghi nhớ mà còn hiểu rõ giá trị này sẽ được áp dụng ra sao trong công việc hàng ngày.
Văn hóa trong doanh nghiệp được cải thiện hơn qua những bài học quý giá từ những dự án
3.2 Câu chuyện từ Vinamilk
Cũng tương tự, tại Vinamilk, họ khuyến khích nhân viên “đi từng bước nhỏ nhưng vững chắc”. Thông điệp này được minh họa bằng hình ảnh của từng giai đoạn phát triển, mỗi giai đoạn là một bước tiến nhỏ nhưng mang lại giá trị lớn cho công ty. Cách tiếp cận này không chỉ giúp nhân viên hiểu rõ mục tiêu phát triển bền vững mà còn thúc đẩy họ không ngừng cải thiện bản thân mỗi ngày.
>>> 5 giải pháp xây dựng văn hóa doanh nghiệp tối ưu
4. Tuyển dụng đúng người để xây dựng văn hóa phù hợp
Một yếu tố quan trọng trong việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp là tuyển dụng những cá nhân phù hợp với các giá trị cốt lõi của tổ chức. Nhân viên có thể có kỹ năng giỏi, nhưng nếu không phù hợp với văn hóa, họ sẽ khó hòa nhập và đóng góp vào sự phát triển của doanh nghiệp.
Các yếu tố góp phần vào tuyển dụng thành công giúp cải tiến văn hóa trong doanh nghiệp
Tại FPT, quá trình tuyển dụng không chỉ dựa vào kỹ năng mà còn chú trọng đến “độ phù hợp văn hóa”. Những nhân viên sáng tạo, sẵn sàng thử nghiệm các giải pháp mới thường được ưu tiên vì họ sẽ dễ dàng hòa nhập vào môi trường làm việc đầy sáng tạo và thách thức. Tương tự, Viettel cũng tuyển dụng những cá nhân có tinh thần trách nhiệm cao và sẵn sàng đối mặt với các thách thức. Họ không ngần ngại chọn những ứng viên có tố chất lãnh đạo và tinh thần đồng đội để đảm bảo rằng mọi người đều chung mục tiêu vì sự phát triển bền vững của tổ chức.
Ở Vinamilk, họ tìm kiếm những người có ý thức kỷ luật cao và sẵn sàng cống hiến cho mục tiêu chung. Quá trình tuyển dụng tại Vinamilk không chỉ dừng lại ở phỏng vấn năng lực, mà còn đánh giá xem ứng viên có phù hợp với văn hóa công ty hay không, đặc biệt là trong ngành công nghiệp thực phẩm yêu cầu cao về chất lượng và an toàn.
5. Đảm bảo văn hóa thúc đẩy chiến lược
Văn hóa doanh nghiệp không chỉ là những giá trị về thái độ làm việc, mà còn phải hỗ trợ và thúc đẩy các chiến lược kinh doanh. Để làm được điều này, văn hóa cần được gắn kết chặt chẽ với mục tiêu chiến lược của công ty.
Lấy ví dụ từ Thế Giới Di Động. Mục tiêu chiến lược của công ty là trở thành nhà bán lẻ hàng đầu Việt Nam, và điều này đòi hỏi văn hóa “khách hàng là trọng tâm” phải được thực thi ở mọi cấp độ. Mỗi nhân viên, từ quản lý cửa hàng đến nhân viên bán hàng, đều phải hiểu rằng sự hài lòng của khách hàng là yếu tố quyết định sự thành công của công ty. Các chính sách như đổi trả sản phẩm không điều kiện và dịch vụ hỗ trợ khách hàng 24/7 là minh chứng rõ ràng cho việc văn hóa này đã được triển khai và hỗ trợ cho mục tiêu chiến lược.
Gắn kết văn hóa công ty với chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp
Tại Vinamilk, mục tiêu chiến lược của họ là đảm bảo chất lượng sản phẩm sữa đạt tiêu chuẩn quốc tế. Văn hóa “minh bạch và trách nhiệm” đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện chiến lược này. Từ việc công khai quy trình sản xuất đến việc minh bạch thông tin sản phẩm, Vinamilk đã gắn kết văn hóa với chiến lược kinh doanh một cách chặt chẽ, giúp họ duy trì vị thế dẫn đầu trong ngành công nghiệp thực phẩm tại Việt Nam.
6. Văn hóa doanh nghiệp không nên quá cứng nhắc
Một trong những yếu tố quan trọng khi xây dựng văn hóa doanh nghiệp là nhận ra rằng không phải lúc nào văn hóa cũng có thể áp dụng một cách tuyệt đối. Có những tình huống mà các giá trị văn hóa có thể cần phải linh hoạt, đặc biệt khi đối mặt với các ưu tiên khác như quyền riêng tư cá nhân hoặc các yêu cầu pháp lý.
Một ví dụ điển hình là tại Viettel, nơi tính bảo mật và trách nhiệm đối với thông tin khách hàng là vô cùng quan trọng. Mặc dù văn hóa của Viettel đề cao sự “minh bạch” và “tin cậy”, nhưng khi đối mặt với thông tin nhạy cảm, họ luôn đặt quyền riêng tư của khách hàng lên hàng đầu. Điều này cho thấy sự linh hoạt trong việc áp dụng các giá trị văn hóa, không cứng nhắc theo khuôn mẫu mà biết điều chỉnh phù hợp với tình huống.
Linh hoạt trong văn hóa giúp tăng độ uy tín của doanh nghiệp
MGE là hệ thống nội bộ doanh nghiệp toàn diện, giúp thúc đẩy văn hóa doanh nghiệp thông qua việc kết nối mọi thành viên và tăng cường truyền thông minh bạch. Với các tính năng chia sẻ kiến thức, đào tạo và cung cấp thông tin, MGE hỗ trợ nhân viên cân bằng giữa công việc và cuộc sống.
Ngoài ra, doanh nghiệp có thể nhận diện và giải quyết vấn đề về văn hóa, bảo vệ sức khỏe nhân viên và nâng cao hiệu suất làm việc. Nhờ đó, môi trường làm việc trở nên bền vững và hiệu quả hơn. Hãy cùng xây dựng một văn hóa bền vững với MGE – Nền tảng hỗ trợ kết nối nhân viên, thúc đẩy trao đổi thông tin minh bạch và chia sẻ kiến thức. Trải nghiệm ngay để tối ưu hiệu suất làm việc và bảo vệ sức khỏe đội ngũ của bạn!
MGE – Mạng xã hội chuyên đào tạo nội bộ dành cho doanh nghiệp
>>> Giải pháp tối ưu cho hệ thống đào tạo doanh nghiệp
Kết luận
Lãnh đạo đóng vai trò chủ chốt trong việc xây dựng văn hóa bằng cách tiên phong thực hiện các giá trị cốt lõi. Khi họ thể hiện những giá trị này, nhân viên sẽ noi theo, giúp tạo nên môi trường làm việc tích cực và hiệu quả. Để xây dựng văn hóa vững mạnh, cần kết hợp lý thuyết với hành động thực tiễn và liên kết văn hóa với chiến lược doanh nghiệp.
Hãy liên hệ với MGE để bắt đầu xây dựng văn hóa doanh nghiệp của bạn ngay hôm nay để phát triển bền vững và vượt trội!
>>> Những điều cần lưu ý trong quy trình xây dựng văn hóa doanh nghiệp
