Ngày nay, việc chuyển đổi sang phương thức làm việc bằng công nghệ là điều vô cùng quan trọng đối với mọi doanh nghiệp, dù là lớn hay nhỏ. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng thành công ngay từ đầu, thất bại không chỉ là những trở ngại tạm thời mà còn chứa đựng những bài học vô giá. Nhiều công ty đã vấp phải nhiều khó khăn và thất bại trên con đường chuyển đổi kỹ thuật số. Vì vậy, qua việc phân tích các dự án đã thất bại và học hỏi từ những sai lầm, chúng ta có thể rút ra những kinh nghiệm quý báu để định hướng cho con đường phát triển công nghệ thành công. Hãy cùng MGE khám phá một số nguyên nhân dưới đây để giúp nhân viên khắc phục những tình trạng khó khăn này.
1. Định nghĩa chuyển đổi số?
Chuyển đổi số là sự tích hợp công nghệ số vào mọi lĩnh vực hoạt động của tổ chức, từ quy trình làm việc, sản phẩm đến dịch vụ. Quá trình này không chỉ đơn thuần là việc áp dụng công nghệ mới mà còn đòi hỏi sự thay đổi toàn diện trong cách tổ chức hoạt động và quản lý. Bên cạnh đó, công nghệ số còn tạo ra giá trị mới cho khách hàng, tối ưu hóa quy trình và nâng cao hiệu quả kinh doanh.
2. Các loại thất bại thường gặp trong quá trình chuyển đổi số
Chuyển đổi số là một quá trình phức tạp và có nhiều thách thức, không phải dự án nào cũng thành công. Trong đó, các loại thất bại trong quá trình chuyển đổi kỹ thuật số được phân thành các loại như sau:
2.1 Hiệu suất kém trong chuyển đổi số
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến thất bại của nhiều dự án hiện nay là hiệu suất hoạt động không đạt được như kỳ vọng. Dù đã đầu tư nguồn lực đáng kể nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn chưa thu về kết quả kinh doanh như mong muốn. Nguyên nhân gốc rễ của vấn đề này thường nằm ở việc thiếu một kế hoạch chi tiết, cụ thể ngay từ đầu.
Bên cạnh đó, việc không xác định, theo dõi các chỉ số đo lường hiệu quả một cách chặt chẽ cũng khiến cho việc đánh giá và điều chỉnh tình hình trở nên khó khăn. Khi các vấn đề phát sinh, việc không có những biện pháp ứng phó kịp thời cũng góp phần làm trầm trọng thêm tình hình.
2.2 Sản phẩm lỗi
Sản phẩm lỗi là một dạng thất bại khác khi công nghệ mới được triển khai không hoạt động như mong đợi hoặc không đáp ứng được nhu cầu của người dùng. Điều này có thể xảy ra do việc chọn lựa công nghệ không phù hợp, không kiểm tra kỹ lưỡng trước khi triển khai, hoặc thiếu sự hỗ trợ kỹ thuật và đào tạo cho nhân viên. Hậu quả là sản phẩm hoặc dịch vụ mới không mang lại giá trị, thậm chí gây ảnh hưởng tiêu cực đến trải nghiệm của khách hàng.
2.3 Sáng kiến lạc hậu
Trong xã hội hiện nay, lạc hậu là một trở ngại lớn đối với sự phát triển của nhiều doanh nghiệp. Việc bám víu vào những công nghệ cũ và phương thức làm việc lỗi thời khiến doanh nghiệp dễ bị tụt hậu so với các đối thủ cạnh tranh. Nguyên nhân gốc rễ của vấn đề này thường nằm ở việc thiếu sự đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, cũng như việc không có một tầm nhìn chiến lược rõ ràng để thích ứng với những thay đổi không ngừng của thị trường.
Đây cũng là lúc các doanh nghiệp nên tích cực thay đổi chiến lược, cần chuyển đổi sang những sáng kiến mới, những công nghệ tiên tiến đáng lẽ ra nên được áp dụng và thực hiện từ lâu.
>>>> Xem thêm: Doanh nghiệp cần làm gì khi nhân viên trở nên e dè?
3. Một số nguyên nhân thất bại phổ biến
Bất kể quy mô doanh nghiệp, thành công trong chuyển đổi kỹ thuật số bắt đầu từ việc đội ngũ lãnh đạo có sự hiểu biết và tầm nhìn rõ ràng. Một khi tầm nhìn được thiết lập, các tổ chức sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức.
- Thiếu sự tài trợ của nhà điều hành (CXO): Các dự án chuyển đổi kỹ thuật số cần có sự đồng thuận và ủng hộ từ các nhà lãnh đạo cấp cao. Sự hỗ trợ này phải bắt đầu từ giai đoạn lên ý tưởng đến quản trị liên tục. Nếu không, sự quan tâm và nhiệt tình ban đầu có thể dễ dàng suy giảm.
Do đó, CEO cần thiết lập khuôn mẫu, mô hình hóa các hành vi chuyển đổi và vận hành những hành vi đó. Sự hỗ trợ của CEO đóng vai trò vô cùng quan trọng để đảm bảo ngân sách trong quá trình chuyển đổi kỹ thuật số được diễn ra đầy đủ và trọn vẹn.
- Thiếu văn hóa hợp tác: Văn hóa tổ chức có thể tạo ra hoặc phá vỡ các sáng kiến chuyển đổi. Các nền văn hóa thành công đón nhận sự thay đổi và hợp tác. Quản lý thay đổi hiệu quả có thể biến những người chống lại sự thay đổi thành những nhà vô địch về chuyển đổi kỹ thuật số.
- Thiếu mục tiêu chuyển đổi kỹ thuật số rõ ràng: Các công ty cần hiểu rõ mục tiêu kinh doanh, như giảm chi phí, tăng linh hoạt hoặc an toàn hơn. Nếu không có mục tiêu rõ ràng, các sáng kiến chuyển đổi sẽ thiếu liên kết và dễ dàng thất bại. Các mục tiêu cần phải được xác định đúng và cụ thể để đảm bảo dự án đi đúng hướng và đạt kết quả mong đợi.
- Không suy nghĩ thấu đáo về công nghệ cần thiết: Chỉ tập trung vào công nghệ hỗ trợ có thể dẫn đến thất bại. Các công ty cần nghiên cứu kỹ lưỡng để đảm bảo công nghệ và các yếu tố liên quan đáp ứng nhu cầu tổ chức. Tránh cách tiếp cận nâng và dịch chuyển sang đám mây vì kết quả thường không tối ưu.
- Áp dụng tâm lý “nhanh chóng thất bại”: Thái độ thất bại nhanh chóng có thể ngăn cản việc tạo điều kiện cho các dự án thành công. Thay vào đó, các công ty nên cam kết với các sáng kiến của mình và tập trung vào việc thực hiện nó “lớn hơn và tốt hơn”.
- Tập trung quá mức vào các xu hướng công nghệ: Nắm bắt công nghệ mới nhất trước khi các nỗ lực chuyển đổi hiện tại chứng minh rõ ràng sự thành công hay thất bại có thể dẫn đến nhiều ý tưởng nửa vời và nhân viên mệt mỏi.
- Hiểu biết chưa rõ ràng về vai trò của công nghệ số trong chuyển đổi: Công nghệ không phù hợp với mục tiêu tổ chức sẽ gây ra lãng phí ngân sách và không đạt được kết quả mong đợi. Thay đổi văn hóa cần được tập trung vào việc hình thành những thói quen và cách làm việc mới trong nền văn hóa hiện tại.
- Chuyển đổi số không gắn liền với khai thác giá trị thông qua chuyển đổi: Các nỗ lực chuyển đổi cần phù hợp với chiến lược kinh doanh rộng hơn. Bắt đầu bằng việc hiểu rõ các ưu tiên kinh doanh và xác định các giải pháp dựa trên công nghệ để đạt được mục tiêu.
- Không đầu tư vào việc giám sát phù hợp: Cần tạo ra cơ chế giám sát để duy trì quá trình chuyển đổi. Đầu tư vào văn phòng quản lý chuyển đổi và quy trình theo dõi lãi và lỗ cũng như hiệu quả hoạt động so với mục tiêu là cần thiết.
- Không tìm ra giá trị và OKR phù hợp: OKR đóng vai trò quan trọng, giúp đo lường sự thành công trong chuyển đổi kỹ thuật số. Các OKR cần phải dành riêng cho người lãnh đạo và gắn liền với vai trò của họ trong quá trình chuyển đổi.
4. Thất bại trong chuyển đổi số: Kinh nghiệm từ những bài học thực tế
Chuyển đổi số là một quá trình phức tạp và không phải lúc nào cũng diễn ra suôn sẻ, bất kể quy mô đầu tư. Theo Wang, học hỏi từ những thất bại là một phần quan trọng của quá trình kinh doanh kỹ thuật số.
Trường hợp 1: General Electric (GE)
GE thành lập GE Digital với mục tiêu chuyển đổi các quy trình nội bộ và cung cấp giải pháp chuyển đổi mô hình kỹ thuật số cho khách hàng. Tuy nhiên, phạm vi quá rộng khiến tổ chức mất tập trung và đưa ra các giải pháp không khả thi, dẫn đến tác động thấp và sự không hài lòng của khách hàng. Cuối cùng, GE Digital bị bán từng phần và phần còn lại tích hợp vào GE Power. Năm 2022, GE tách thành ba công ty tập trung vào hàng không vũ trụ, chăm sóc sức khỏe và năng lượng.
Trường hợp 2: Tập đoàn dược phẩm toàn cầu
Một tập đoàn dược phẩm lớn triển khai một nền tảng lâm sàng thống nhất, thay thế các giải pháp riêng lẻ. Tuy nhiên, công ty đánh giá thấp nỗ lực quản lý thay đổi cần thiết để cộng đồng khoa học và lâm sàng cảm thấy thoải mái với công nghệ mới. Kết quả là phải thực hiện lại hành trình áp dụng, trì hoãn quá trình triển khai tổng thể trong ba tháng. Mittal nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nhận phản hồi từ người dùng ban đầu là một trong những yếu tố then chốt giúp tạo ra những sáng kiến mới như vậy.
Trường hợp 3: Ford
Năm 2016, Ford tạo ra Ford Smart Mobility để phát triển ô tô hỗ trợ kỹ thuật số và dịch vụ di chuyển mới. Tuy nhiên, đơn vị này hoạt động như một thực thể riêng biệt và báo lỗ khoảng 300 triệu USD trong năm 2017. Ford học hỏi từ những thất bại này và chuyển mình trở thành người dẫn đầu trong ngành ô tô điện, kiếm được 25,5 tỷ USD trong năm tài chính kết thúc vào tháng 6 năm 2023, tăng 9,25% so với năm trước.
Trường hợp 4: Procter & Gamble (P&G)
Năm 2012, P&G muốn trở thành “công ty kỹ thuật số nhất hành tinh”. Mặc dù đã tiến xa hơn so với các đối thủ nhưng họ không đầu tư tập trung vào kỹ thuật số và gặp phải thách thức từ nền kinh tế khó khăn. CEO Robert McDonald bị yêu cầu từ chức năm 2013. Dưới sự quản lý mới, cổ phiếu của P&G đã tăng từ 75 USD lên 144 USD trong khoảng thời gian từ năm 2013 đến năm 2023.
Wang tin rằng mỗi công ty đều học hỏi được nhiều từ những cam kết của mình. Các bài học và kinh nghiệm từ những thất bại trong chuyển đổi số là tài liệu tham khảo quý giá cho quá trình cách mạng số cho doanh nghiệp tại Việt Nam.
4. Kết luận
Chuyển đổi số thành công đòi hỏi sự kết hợp hài hòa giữa một kế hoạch chi tiết với sự lựa chọn công nghệ phù hợp và sự cam kết từ toàn bộ tổ chức. Sự hợp tác và văn hóa đổi mới là yếu tố then chốt để vượt qua những thách thức trong quá trình chuyển đổi. Hơn hết, sự chuẩn bị kỹ lưỡng và các cam kết mạnh mẽ sẽ giúp doanh nghiệp vượt qua thách thức và đạt được mục tiêu trong chuyển đổi kỹ thuật số.
Với các chức năng cung cấp thông tin, truyền thông nội bộ và xây dựng văn hóa doanh nghiệp. MGE tin chắc rằng, MGE sẽ giúp doanh nghiệp tránh được những nguyên nhân dẫn đến thất bại. Nhờ sự hỗ trợ từ lãnh đạo cấp cao, khuyến khích văn hóa hợp tác, thiết lập mục tiêu rõ ràng và lựa chọn công nghệ phù hợp, MGE tạo điều kiện để doanh nghiệp tiến hành chuyển đổi số một cách hiệu quả và bền vững.
>>>> Xem thêm: Sự phát triển của nhân viên dưới tác động của công nghệ