Nơi công sở đáng lẽ là môi trường làm việc chuyên nghiệp và thân thiện, nay lại đang âm thầm bị “bạo lực lạnh” xâm chiếm. Không ồn ào, không bạo lực thể xác, “bạo lực lạnh” vẫn âm thầm gây nên tình trạng phân biệt đối xử nơi làm việc, tấn công tinh thần nạn nhân, để lại những tổn thương tâm lý sâu sắc. Bạn có đang là nạn nhân của bạo lực lạnh nơi công sở? Hay chính bạn đang vô tình gây ra nó? Hãy cùng MGE vén màn bí mật của bạo lực lạnh nơi công sở để nhận diện, đối phó và ngăn chặn vấn nạn nhức nhối này.
Khái niệm bạo lực lạnh nơi công sở
Bạo lực lạnh nơi công sở là hiện tượng mà cấp trên hoặc đồng nghiệp sử dụng các hành vi phi bạo lực, có thể thông qua lời nói hoặc thái độ nhằm chỉ trích, công kích hoặc cô lập một người. Dù chưa có số liệu chính xác hay cuộc điều tra trên diện rộng, nhưng theo một khảo sát nhỏ tại Trung Quốc cho thấy gần 50% nhân viên thừa nhận từng trải qua hoặc đang đối mặt với bạo lực lạnh tại nơi làm việc.
Khái niệm bạo lực lạnh nơi công sở
Bạo lực lạnh có thể gây ra tâm lý hoảng loạn, bất an và ảnh hưởng nghiêm trọng đến tinh thần của người bị hại. Những biểu hiện của nó bao gồm cảm giác buồn chán, mệt mỏi và lo lắng, dẫn đến hiệu quả công việc giảm sút và đôi khi kết thúc bằng cách nghỉ việc.
>>> Xem thêm: Nếu môi trường làm việc không như ý thì bạn nên làm gì?
Dấu hiệu bạo lực lạnh nơi công sở
Bạo lực lạnh nơi công sở không gây tổn thương về mặt vật chất nhưng lại có thể hủy hoại tinh thần của nạn nhân. Để nhận biết và đối phó với bạo lực lạnh, bạn cần phải nhận diện được những dấu hiệu rõ ràng từ cả người thực hiện hành vi và người bị ảnh hưởng. Dưới đây là phân tích chi tiết về các dấu hiệu này.
Dấu hiệu từ người có hành vi bạo lực lạnh
- Thái độ và lời nói xúc phạm: Sếp hoặc đồng nghiệp thường có thái độ khó chịu, sử dụng lời nói thô thiển, chì chiết và xúc phạm nhân viên với mục đích làm nhục và hạ thấp giá trị của họ. Ví dụ, liên tục chỉ trích, mỉa mai, nói lời khinh thường hoặc phê bình nhân viên một cách vô lý và công khai.
- Cô lập và công việc quá tải: Nhằm mục đích cô lập, người có hành vi bạo lực lạnh thường nói xấu sau lưng, cố tình bỏ qua hoặc tránh né giao tiếp với một nhân viên nhất định. Họ cũng có thể giao cho nhân viên đó lượng công việc quá tải nhằm gây áp lực. Điển hình như cố tình không mời nhân viên tham gia các cuộc họp quan trọng hoặc giao việc khẩn cấp vào cuối ngày.
- Thăm dò và chỉ trích: Liên tục thăm dò và chỉ trích mọi hành động của nhân viên, ngay cả khi họ không làm sai. Mục đích là để tạo cảm giác bất an và giảm sự tự tin của nhân viên. Trong đó, dấu hiệu rõ nhất là người có hành vi bạo lực lạnh quan sát chặt chẽ và bình luận tiêu cực về mọi chi tiết nhỏ nhặt trong công việc của nhân viên.
- Lăng mạ công khai: Sỉ nhục và lăng mạ nhân viên trước mặt nhiều người, nhằm bêu xấu và làm nhục họ. Điển hình như chỉ trích nhân viên một cách nặng nề và không công bằng trong các cuộc họp nhóm.
Sếp hay lăng mạ nhân viên nơi công sở cũng là biểu hiện của bạo lực lạnh nơi công sở
- Hạ thấp năng lực: Đánh giá thấp năng lực của nhân viên dù thực tế họ làm việc tốt, nhằm làm giảm sự tự tin và uy tín của họ. Ví dụ, không công nhận đóng góp của nhân viên và luôn tìm cách hạ thấp thành tích của họ.
- Ngôn từ tổn thương: Sử dụng từ ngữ và cách nói chuyện gây tổn thương tinh thần nhân viên, thường là những lời nói mang tính chất xúc phạm và miệt thị. Sử dụng biệt danh chế nhạo hoặc bình luận về ngoại hình một cách tiêu cực.
- Sàm sỡ và đặt điều: Hành vi sàm sỡ và lan truyền tin đồn sai sự thật về nhân viên, nhằm bôi nhọ danh dự và hình ảnh của họ.
- Phân biệt đối xử nơi làm việc: Phân biệt đối xử dựa trên tôn giáo, màu da, ngoại hình hoặc các yếu tố cá nhân khác. Ngoài ra, phân biệt đối xử nơi làm việc còn thể hiện ở cách người có hành vi bạo lực lạnh thường chỉ định công việc hoặc trách nhiệm dựa trên định kiến cá nhân thay vì năng lực thực tế.
Phân biệt đối xử nơi làm việc trong bạo lực lạnh gây tổn thương tinh thần nhân viên
>>> Xem thêm: Khi đồng nghiệp “khó chiều”: Nghệ thuật biến thách thức thành cơ hội
Dấu hiệu từ người bị bạo lực lạnh
- Lo lắng và sợ hãi: Nhân viên cảm thấy lo lắng, sợ hãi và mệt mỏi khi đến nơi làm việc, đặc biệt là vào đầu tuần. Trở nên rụt rè, tránh né các cuộc họp hoặc các tình huống giao tiếp trực tiếp.
- Tăng huyết áp và khó thở: Những biểu hiện sức khỏe như tăng huyết áp và khó thở khi đến công ty là dấu hiệu của căng thẳng và áp lực kéo dài. Họ cũng thường gặp phải các bệnh lý như đau đầu, đau bụng hoặc mất ngủ do bị bạo lực lạnh.
- Ác mộng về công việc: Thường xuyên gặp ác mộng liên quan đến công việc, cho thấy sự căng thẳng và lo lắng đang xâm chiếm tâm trí của nhân viên ngay cả khi họ không làm việc. Giấc ngủ bị gián đoạn và thức dậy với cảm giác mệt mỏi, căng thẳng.
- Ám ảnh công việc: Nhân viên bị ám ảnh bởi công việc, thậm chí những tín hiệu nhỏ như chuông tin nhắn từ các ứng dụng liên quan đến công ty cũng gây lo lắng.
Ám ảnh công việc bởi bạo lực lạnh
- Rụt rè và cô lập: Nhân viên trở nên rụt rè, ngại đám đông và bị cô lập tại công ty. Họ sẽ tránh giao tiếp và tham gia các hoạt động nhóm, cảm thấy bị bỏ rơi và cô lập.
Nhận biết các dấu hiệu của bạo lực lạnh là bước đầu tiên quan trọng để bảo vệ sức khỏe tinh thần và sự nghiệp của nhân viên. Hiểu rõ những dấu hiệu này giúp họ nhanh chóng nhận diện vấn đề và tìm kiếm sự hỗ trợ cần thiết.
>>> Xem thêm: Làm thế nào để từ chối lời mời order đồ ăn một cách tinh tế và lịch sự?
Giải pháp vượt qua bạo lực lạnh nơi công sở
Bạo lực lạnh tại nơi làm việc có thể gây ra rất nhiều căng thẳng và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tinh thần của bạn. Tuy nhiên, có những cách hiệu quả để đối phó và vượt qua tình trạng này. Dưới đây là một số giải pháp cụ thể kèm theo các ví dụ thực hành để bạn có thể áp dụng.
Đối mặt trực tiếp
Thay vì chịu đựng trong im lặng, hãy mạnh dạn nói chuyện trực tiếp với người có hành vi gây bạo lực lạnh. Lựa chọn thời điểm và không gian phù hợp để trao đổi thẳng thắn, rõ ràng về những hành vi cụ thể khiến bạn cảm thấy không thoải mái.
Nếu có thời gian, không gian thích hợp hãy thử đối thoại trực tiếp với người có hành vi bạo lực lạnh
Ví dụ, sếp của bạn liên tục ngắt lời trong các cuộc họp, bạn có thể nói: “Tôi rất muốn đóng góp ý kiến của mình, nhưng tôi cảm thấy không được tôn trọng khi bị ngắt lời giữa chừng. Chúng ta có thể cùng nhau xây dựng một môi trường làm việc mà mọi người đều có cơ hội phát biểu không?”. Nếu lo lắng, hãy luyện tập trước hoặc nhờ người khác hỗ trợ. Nếu bạn không cảm thấy thoải mái khi trao đổi trực tiếp, hãy gửi email hoặc tin nhắn lịch sự để nêu lên vấn đề. Hãy nhớ rằng, việc lên tiếng không chỉ bảo vệ bản thân bạn mà còn giúp ngăn chặn hành vi tiêu cực đó lây lan với người khác.
>>> Xem thêm: Cải thiện kỹ năng giao tiếp nội bộ với cấp trên tại nơi công sở
Tập trung vào công việc
Đừng để bạo lực lạnh ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc của bạn. Hãy chứng tỏ năng lực của bản thân bằng cách hoàn thành tốt công việc được giao, đưa ra những sáng kiến mới và chủ động yêu cầu phản hồi từ cấp trên và đồng nghiệp. Sự tự tin và thành công trong công việc sẽ giúp bạn đối phó với những người hay chì chiết và xem thường năng lực của bạn.
Bên cạnh đó, hãy luôn trau dồi kiến thức và kỹ năng để nâng cao giá trị bản thân, từ đó khẳng định vị thế của mình trong công ty. Tham gia các khóa đào tạo, hội thảo chuyên môn, đọc sách báo liên quan đến lĩnh vực của bạn để không ngừng phát triển. Ví dụ, bạn có thể tham gia một khóa học về kỹ năng giao tiếp để cải thiện khả năng thuyết trình và bảo vệ quan điểm của mình.
Lưu giữ bằng chứng
Ghi lại chi tiết các sự việc bạo lực lạnh và hành vi phân biệt đối xử nơi làm việc mà bạn gặp phải (ngày giờ, nội dung, nhân chứng,…). Ghi âm cuộc trò chuyện, chụp ảnh màn hình tin nhắn hoặc email cũng là những cách hiệu quả. Nếu có thể, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ đồng nghiệp đáng tin cậy để làm chứng cho những gì bạn đã trải qua.
Những ghi chép này sẽ là bằng chứng quan trọng nếu bạn cần sự can thiệp từ cấp quản lý cao hơn hoặc cơ quan chức năng. Hãy nhớ lưu trữ cẩn thận những bằng chứng này ở nơi an toàn và bảo mật. Ví dụ, bạn có thể tạo một thư mục riêng trên máy tính hoặc điện thoại của mình để lưu trữ các bằng chứng này.
Tìm kiếm sự hỗ trợ
Đừng giữ mọi thứ cho riêng mình. Chia sẻ những khó khăn của bạn với người thân, bạn bè hoặc tham gia các nhóm hỗ trợ tâm lý. Sự đồng cảm và lời khuyên từ họ sẽ là nguồn động viên lớn giúp bạn vượt qua giai đoạn khó khăn. Nếu cần thiết, hãy tìm đến chuyên gia tâm lý để được tư vấn và hỗ trợ chuyên môn.
Ngoài ra, bạn cũng có thể tìm kiếm sự giúp đỡ từ phòng nhân sự hoặc các tổ chức bảo vệ người lao động. Đừng ngần ngại tìm kiếm sự hỗ trợ từ những người có kinh nghiệm hoặc chuyên môn để giúp bạn giải quyết vấn đề bị bạo lực lạnh hoặc phân biệt đối xử nơi làm việc một cách hiệu quả.
>>> Xem thêm: Cách giao tiếp gây ấn tượng tại nơi công sở trong ngày đầu nhận việc
Chủ động tạo ra cơ hội mới
Nếu tình hình không được cải thiện dù đã cố gắng, đừng ngại tìm kiếm một môi trường làm việc mới tích cực và tôn trọng hơn. Hãy cập nhật hồ sơ xin việc, tham gia các sự kiện tuyển dụng và tìm hiểu kỹ về văn hóa công ty trước khi quyết định. Sự thay đổi đôi khi là cần thiết để bảo vệ sức khỏe tinh thần và sự nghiệp của bạn. Đừng quên tận dụng mạng lưới quan hệ của mình để tìm kiếm cơ hội việc làm phù hợp.
Nếu tình trạng bạo lực lạnh không được giải quyết, hãy mạnh dạn tìm môi trường làm việc mới cho bản thân
Ví dụ, bạn có thể tham khảo ý kiến của bạn bè, đồng nghiệp cũ hoặc tham gia các nhóm nghề nghiệp trên mạng xã hội để tìm hiểu về các công ty có môi trường làm việc tốt. Hãy nhớ rằng, bạn xứng đáng được làm việc trong một môi trường tôn trọng và công bằng.
Có thể thấy, bạo lực lạnh tuy không trực tiếp tác động vật lý đến người lao động, nhưng bằng cách khác về lời nói và thái độ, hậu quả của bạo lực lạnh có thể gây tổn hại tinh thần kéo dài rất lâu sau đó. Chính vì vậy, việc nâng cao nhận thức của toàn thể nhân viên về bạo lực lạnh qua các kênh truyền thông nội bộ là rất quan trọng.
Trong đó, hệ thống MGE, được thiết kế như một hệ thống mạng nội bộ cho doanh nghiệp, là nơi cung cấp thông tin, nâng cao văn hóa chia sẻ, giao tiếp nội bộ và xây dựng văn hóa doanh nghiệp. Với MGE, các tổ chức có thể dễ dàng quản lý và chia sẻ thông tin, giúp nhân viên phát triển hơn mỗi ngày, củng cố mối liên kết trong tổ chức, xây dựng một môi trường làm việc đồng nhất và hiệu quả. MGE là giải pháp toàn diện giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất, thích nghi linh hoạt với môi trường kinh doanh hiện đại.
Kết luận
Bạo lực lạnh nơi công sở không chỉ là vấn đề cá nhân mà còn là vấn đề xã hội cần được quan tâm và giải quyết. Bằng cách nhận diện, phòng ngừa và đối phó với bạo lực lạnh một cách hiệu quả, chúng ta có thể xây dựng một môi trường làm việc lành mạnh, tích cực và hiệu quả hơn cho tất cả mọi người. Hãy nhớ rằng, bạn không đơn độc trong cuộc chiến chống lại bạo lực lạnh. Hãy áp dụng các giải pháp trên đúng thời điểm để bảo vệ bản thân trước thực trạng này ở nơi công sở.
>>> Xem thêm: Khi đồng nghiệp bất hòa: Bí quyết hóa giải mâu thuẫn để xây dựng môi trường làm việc tích cực
