Môi trường làm việc là nơi tập hợp nhiều cá nhân với những tính cách, xuất thân và trải nghiệm khác nhau. Tuy nhiên, bên cạnh sự hỗ trợ và hợp tác, có không ít tình huống phức tạp và tiêu cực mà nhân viên, đặc biệt là những người mới đi làm, cần đối mặt. Trong số đó, các “mưu hèn kế bẩn” – những chiêu trò không minh bạch và đôi khi rất tinh vi – có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tinh thần và hiệu quả làm việc của cá nhân. Bài viết này, MGE sẽ làm rõ ba mưu hèn kế bẩn thường gặp nhất tại công sở và cách để phòng ngừa, giúp bạn bảo vệ bản thân và duy trì sự chuyên nghiệp trong công việc.
1. Tối ưu hóa môi trường làm việc: Xây dựng các mối quan hệ lành mạnh
Trong môi trường công sở, không hiếm gặp tình trạng “ma cũ bắt nạt ma mới”, đặc biệt là trong những tổ chức có văn hóa làm việc chưa thực sự minh bạch. Đây là một trong những chiêu trò khiến nhiều nhân viên mới cảm thấy áp lực và chán nản, thậm chí có thể dẫn đến quyết định nghỉ việc sớm.
1.1. Môi trường làm việc tiêu cực và một số biểu hiện phổ biến
Biểu hiện của việc “ma cũ bắt nạt ma mới” rất đa dạng và không phải lúc nào cũng dễ nhận biết. Có những trường hợp, hành vi bắt nạt diễn ra một cách công khai, nhưng cũng có lúc, nó được thể hiện một cách tinh vi và khó lường. Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến:
- Phân chia công việc không hợp lý: Nhân viên mới thường bị giao những công việc không phù hợp với vị trí, hoặc khối lượng công việc quá tải so với khả năng.
- Áp lực tinh thần: Nhân viên mới có thể bị chỉ trích một cách không công bằng, bị cô lập khỏi các hoạt động chung của nhóm, hoặc bị ép phải làm những việc mà họ không thoải mái.
- Cản trở sự phát triển: “Ma cũ” có thể tìm cách ngăn cản hoặc làm giảm cơ hội thăng tiến của nhân viên mới bằng cách làm cho họ mất tự tin, hoặc đưa ra những thông tin sai lệch.
1.2. Bí quyết phòng tránh hiệu quả nhất
Để đối phó với tình trạng này, người mới đi làm cần trang bị cho mình những kỹ năng và kiến thức cần thiết:
- Giữ bình tĩnh và không phản ứng thái quá: Điều quan trọng đầu tiên là bạn cần giữ vững tinh thần và không để mình bị cuốn vào những hành vi tiêu cực. Hãy nhớ rằng, phản ứng thái quá chỉ làm cho tình hình thêm phức tạp.
- Xây dựng mối quan hệ với đồng nghiệp khác: Hãy tìm cách hòa nhập và xây dựng mối quan hệ với các đồng nghiệp khác trong nhóm hoặc trong công ty. Một mạng lưới hỗ trợ sẽ giúp bạn vượt qua khó khăn và cảm thấy tự tin hơn.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ từ cấp trên hoặc phòng nhân sự: Nếu tình trạng bắt nạt tiếp tục diễn ra và bạn cảm thấy không thể tự mình giải quyết, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ cấp trên hoặc phòng nhân sự. Điều này giúp đảm bảo rằng vấn đề của bạn được xử lý một cách công bằng và chuyên nghiệp.
>>>Xem thêm: Bí quyết tạo môi trường làm việc lý tưởng từ các doanh nghiệp hàng đầu
2. Khi nỗ lực trở thành công cụ để người khác thăng tiến
Trong bất kỳ môi trường làm việc nào, việc công nhận và đánh giá đúng công sức của nhân viên là vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, không phải lúc nào công lao của bạn cũng được ghi nhận xứng đáng. Một trong những chiêu trò phổ biến tại công sở là “cướp công”, khi người khác nhận công lao của bạn như thể họ là người thực hiện.
2.1. Dấu hiệu nhận biết khi bị cướp công
Việc nhận biết khi nào công sức của bạn bị cướp đoạt có thể khá khó khăn, đặc biệt nếu bạn mới đi làm và chưa hiểu rõ về văn hóa công ty hoặc các mối quan hệ quyền lực trong tổ chức. Dưới đây là một số dấu hiệu có thể giúp bạn nhận ra:
- Không được ghi nhận trong các cuộc họp hoặc báo cáo: Khi dự án thành công nhưng tên bạn không được nhắc đến, hoặc khi người khác nhận công lao về những ý tưởng hoặc công việc mà bạn đã thực hiện, đó là một dấu hiệu rõ ràng.
- Bị loại ra khỏi các giao tiếp quan trọng: Nếu bạn thường xuyên bị loại khỏi các email quan trọng, các cuộc họp hoặc những cuộc trò chuyện liên quan đến công việc mà bạn tham gia, có thể ai đó đang cố gắng cướp công của bạn.
- Ăn cắp ý tưởng: Đây là một tình huống rất phổ biến, đặc biệt trong những môi trường mà sự cạnh tranh rất cao.
2.2. Một số biện pháp bảo vệ bản thân
Việc bảo vệ công sức của mình không chỉ là quyền lợi mà còn là trách nhiệm của mỗi nhân viên. Dưới đây là một số cách bạn có thể áp dụng để phòng tránh tình trạng bị cướp công:
- Ghi lại các bằng chứng công việc: Luôn giữ lại các tài liệu, email, hoặc bất kỳ bằng chứng nào cho thấy bạn là người thực hiện công việc. Điều này không chỉ giúp bạn bảo vệ bản thân mà còn là cách để chứng minh khả năng và sự đóng góp của mình khi cần thiết.
- Báo cáo trực tiếp cho cấp trên: Trong trường hợp bạn cảm thấy mình không được ghi nhận xứng đáng, hãy tìm cách báo cáo trực tiếp cho cấp trên về những đóng góp của bạn. Điều này có thể bao gồm việc trình bày rõ ràng về vai trò của bạn trong các dự án và yêu cầu được ghi nhận đúng đắn.
- Đề nghị rõ ràng về vai trò của mình trong các dự án: Khi tham gia vào bất kỳ dự án nào, hãy đảm bảo rằng vai trò và nhiệm vụ của bạn được xác định rõ ràng từ đầu. Điều này giúp tránh những hiểu lầm và cũng giúp bạn dễ dàng yêu cầu sự ghi nhận về sau.
3. “Bằng mặt không bằng lòng”: Rào cản lớn nhất trong giao tiếp
Một trong những mưu hèn kế bẩn khó nhận biết nhất chính là hành vi “bằng mặt nhưng không bằng lòng”. Đây là khi một người thể hiện thái độ thân thiện, hợp tác bên ngoài, nhưng thực tế lại có những hành vi hoặc suy nghĩ tiêu cực, hạ thấp hoặc thậm chí gây khó khăn cho bạn trong công việc.
3.1. Tác hại khôn lường của mối quan hệ “bằng mặt không bằng lòng”
Hành vi này, dù không trực tiếp gây tổn hại về mặt vật chất, nhưng lại ảnh hưởng lớn đến tinh thần và môi trường làm việc. Nó gây ra những tác hại không nhỏ:
- Tạo ra môi trường làm việc tiêu cực: Khi không thể tin tưởng vào đồng nghiệp của mình, bạn sẽ cảm thấy áp lực và căng thẳng mỗi ngày. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc mà còn làm giảm sự hài lòng trong công việc.
- Khó khăn trong việc xây dựng mối quan hệ: Việc không biết ai là người thực sự đồng hành, ai là người chỉ giả vờ hợp tác khiến bạn gặp khó khăn trong việc xây dựng các mối quan hệ công sở. Điều này có thể dẫn đến tình trạng cô lập và mất đi những cơ hội tốt trong sự nghiệp.
- Giảm hiệu suất công việc: Khi bạn phải dành nhiều thời gian và công sức để đối phó với những tình huống tiêu cực, bạn sẽ khó có thể tập trung hoàn toàn vào công việc của mình. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến kết quả công việc mà còn có thể làm chậm tiến độ phát triển nghề nghiệp của bạn.
>>>Xem thêm: Kỹ năng giải quyết xung đột – Chìa khóa xây dựng đội ngũ vững mạnh
3.2. Phương án đối phó
Để đối phó với những người “bằng mặt nhưng không bằng lòng”, bạn cần khéo léo và thông minh trong cách ứng xử:
Xây dựng lòng tin qua hành động
Xây dựng lòng tin trong công việc không chỉ đến từ những lời nói mà còn thông qua những hành động cụ thể. Khi bạn liên tục thể hiện sự chuyên nghiệp và năng lực qua các kết quả công việc, đồng nghiệp và cấp trên sẽ dần nhìn nhận và tôn trọng bạn. Để đạt được điều này, bạn cần:
- Tập trung vào chất lượng công việc: Luôn đặt tiêu chí hoàn thành công việc đúng hạn và đảm bảo chất lượng lên hàng đầu. Khi bạn làm tốt phần việc của mình, không ai có thể phủ nhận đóng góp của bạn.
- Giữ lời hứa và trách nhiệm: Nếu bạn cam kết thực hiện một nhiệm vụ hoặc hỗ trợ đồng nghiệp, hãy đảm bảo rằng bạn hoàn thành đúng như đã hứa. Sự tin cậy được xây dựng từ những điều nhỏ nhặt như việc giữ lời hứa.
- Không tham gia vào các hoạt động mang tính chất tiêu cực: Tránh xa những cuộc nói chuyện phiếm, đàm tiếu hay các nhóm có xu hướng thị phi trong công ty. Điều này giúp bạn giữ được sự trong sạch và tập trung vào công việc chính của mình.
Duy trì giao tiếp rõ ràng
Giao tiếp rõ ràng là chìa khóa để tránh hiểu lầm và đảm bảo rằng mọi người trong nhóm đều hiểu rõ vai trò và trách nhiệm của bạn. Một số cách để cải thiện giao tiếp trong môi trường công sở bao gồm:
- Trình bày rõ ràng về vai trò của mình: Khi tham gia vào một dự án mới, hãy đảm bảo rằng bạn hiểu rõ và trình bày rõ ràng về vai trò của mình với các đồng nghiệp và cấp trên. Điều này giúp bạn tránh những tình huống bị người khác lấn át hoặc cướp công.
- Đặt câu hỏi khi cần thiết: Nếu có điều gì không rõ ràng trong quá trình làm việc, đừng ngần ngại đặt câu hỏi để làm rõ. Việc này không chỉ giúp bạn làm việc hiệu quả hơn mà còn cho thấy sự chủ động và quan tâm của bạn đối với công việc.
- Cập nhật thường xuyên về tiến độ công việc: Hãy thường xuyên cập nhật tiến độ công việc của mình với cấp trên hoặc nhóm làm việc. Điều này giúp đảm bảo rằng mọi người đều nắm rõ đóng góp của bạn và tránh việc người khác chiếm đoạt công lao của bạn.
>>>Xem thêm: Lợi ích bất ngờ từ những cuộc trò chuyện ngẫu nhiên tại văn phòng
Tránh tham gia vào những nhóm thị phi
Trong một môi trường công sở, luôn có những nhóm hoặc cá nhân thích bàn tán, đàm tiếu về người khác. Việc tham gia vào những nhóm này không chỉ làm mất thời gian mà còn có thể tạo ra những mối nguy hại cho bạn. Để tránh điều này, bạn nên:
- Giữ khoảng cách với các cuộc nói chuyện phiếm: Khi thấy những cuộc trò chuyện không liên quan đến công việc hoặc mang tính chất đàm tiếu, hãy giữ khoảng cách và không tham gia. Điều này giúp bạn tránh khỏi những rắc rối không đáng có.
- Tập trung vào công việc và phát triển cá nhân: Thay vì tham gia vào các hoạt động tiêu cực, hãy tập trung vào việc hoàn thành tốt công việc và phát triển kỹ năng cá nhân. Điều này không chỉ giúp bạn tiến xa hơn trong sự nghiệp mà còn tạo ra ấn tượng tốt đẹp với đồng nghiệp và cấp trên.
- Chọn lọc thông tin: Trong môi trường công sở, thông tin có thể bị bóp méo hoặc lan truyền sai lệch. Hãy cẩn trọng với những thông tin bạn nghe được và luôn kiểm chứng trước khi đưa ra quyết định hay tham gia vào các cuộc thảo luận.
>>>Xem thêm: Xây dựng văn hóa doanh nghiệp tích cực để thu hút và giữ chân nhân tài cùng MGE
Trước thực trạng những chiêu trò “bẩn” ngày càng phổ biến trong môi trường làm việc, MGE ra đời như một hệ thống mạng nội bộ doanh nghiệp giúp khắc phục những vấn đề này bằng cách cung cấp thông tin minh bạch, tạo điều kiện cho đào tạo liên tục và xây dựng văn hóa doanh nghiệp lành mạnh. MGE tin chắc rằng, MGE có thể hỗ trợ truyền thông nội bộ hiệu quả, giúp nhân viên hiểu rõ trách nhiệm của mình và tăng cường kết nối trong tổ chức. Bằng cách thúc đẩy một môi trường làm việc tích cực, MGE góp phần giảm thiểu những yếu tố tiêu cực và nâng cao hiệu quả hoạt động doanh nghiệp.
Kết luận
Trong bất kỳ môi trường làm việc nào, việc nhận diện và ứng phó với các “mưu hèn kế bẩn” là một kỹ năng quan trọng, đặc biệt đối với những nhân viên mới. Các chiêu trò này có thể mang lại khó khăn và phiền toái, nhưng nếu chúng ta biết cách đối phó khéo léo và thông minh, thì nó không chỉ giúp bảo vệ được bản thân mà còn xây dựng được uy tín và sự chuyên nghiệp trong công việc.